Mutellino
Mutellina adonidifolia
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Ligustique à feuilles d'adonis.
Descripcioun :La mutellino es uno planto renadivo, sènso péu que trachis dins li pelouso, champino e coumbo à nèu séusouso, dins l'uba dis Aup. Es uno planto raro au nostre. Se recounèis à sa cambo boutisso e subretout à si fueio tres cop descoupado en long que fan un pau pensa à li dóu Seseli montanum. Apoundèn que li brout an ges de bratèio (mai pas lis invoulucello).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mutellina
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1500 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Champino
- Coumbo à nèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Mutellina adonidifolia (J.Gay) Gutermann, 2006
(= Meum mutellina (L.) Gaertn., 1788 = Ligusticum mutellina (L.) Crantz, 1768 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753